C.15 Poprawa jakości biotopu głuszca w Borach Dolnośląskich - znakowanie siatki ogrodzeniowej upraw leśnych, rozgradzanie upraw

  • Drukuj

W ramach działania, od II kwartału 2013 roku do II kwartału 2018 roku zostaną oznakowane istniejące ogrodzenia upraw, leśnych znajdujących się w miejscach wsiedlenia głuszców oraz w ich otulinach. Uwidacznianie ogrodzeń będzie polegało na umocowaniu gałęzi świerkowych na istniejących ogrodzeniach wykonanych z siatki metalowej o łącznej długości 125 km (w nadleśnictwach: Ruszów, Pieńsk, Węgliniec, Wymiarki oraz Żagań). W celu dodatkowego zwiększenia widoczności siatki zabezpieczającej zakładane uprawy leśne planuje się również w II i III kwartale lat 2012-2017 sadzenie od wewnętrznej strony ogrodzenia gatunków „szybko rosnących", np. 2-4 letniej brzozy, osiki, modrzewia w „trójkę", w więźbie 1x1,2x1, uzyskując w ten sposób szybko „zieloną ścianę", która widoczna będzie przez cały okres istnienia ogrodzenia. Czynność tą planuje się wykonać na już istniejących 1-3 letnich uprawach oraz nowo zakładanych. Wieloletnie doświadczenia Wnioskodawcy w zakresie stosowania różnych sposobów zabezpieczania upraw i młodników przed szkodami powodowanymi przez zwierzynę pozwalają na jednoznaczne stwierdzenie, że grodzenie cennych fragmentów odnowień siatką metalową jest jedynym skutecznym i jednocześnie najbardziej ekonomicznym sposobem ograniczania tych szkód. Zaproponowane przez Wnioskodawcę metody uwidaczniania siatki są zdaniem Wnioskodawcy skuteczne. Świadczyć o tym mogą między innymi trzyletnie doświadczenia w tym zakresie. W tym okresie nie zanotowano ani jednego przypadku kolizji wsiedlanych głuszców z ogrodzeniami zabezpieczonymi opisaną metodą (ok. 60% wsiedlanych ptaków miało założone nadajniki telemetryczne, a wszystkie upadki śmiertelne zostały odnalezione i wnikliwie przeanalizowane) . Budowa grodzeń z żerdzi jest nieporównywalnie droższa od metody opisanej we wniosku. Według wyliczeń Wnioskodawcy, zbudowanie 100 metrów bieżących tego typu płotu, to koszt około 1 030 € (drewno, gwoździe, robocizna, koszty transportu), podczas gdy 100 mb ogrodzenia z siatki kosztuje tylko ok. 260 €. Ponadto konserwacja ogrodzeń żerdziowych jest również bardzo kosztowna (konieczny remont minimum co 2 lata). W związku z tym, że spodziewany efekt jest niewspółmierny do poniesionych kosztów, projektodawca zdecydował o znakowaniu istniejących i planowanych grodzeń. Planuje się również zdejmowanie siatki z grodzeń o łącznej długości 45 km (III kwartał lat 2012-2016), po 3 tys. mb. ogrodzeń w każdym z nadleśnictw. Ponieważ znakowanie siatki ogrodzeniowej upraw jest czynnością powtarzalną (potrzeba odnowienia oznakowań co 2-3 lata), beneficjent zobowiązuje się do kontynuacji zadania po zakończeniu projektu ze środków własnych lub zewnętrznych. Ze względu na niewielką liczbę osób zatrudnionych w Nadleśnictwie, oraz brak specjalistycznego sprzętu niezbędnego do wykonania działania, zadanie zostanie zlecone na zewnątrz . Niekorzystnym dla populacji głuszca działaniem, stosowanym w gospodarce leśnej jest grodzenie upraw metalowa siatką. Kolizje ptaków z tego rodzaju ogrodzeniami mogą być poważną przyczyną śmiertelności - nawet do 25% ptaków młodocianych, w pierwszym roku życia, i ok. 10% dorosłych ptaków rocznie (Keller, 2001). Do zderzeń dochodzi najczęściej podczas ucieczki kuraków spłoszonych przez ludzi bądź drapieżniki (Zawadzka i Zawadzki, 2003). W Szkocji kolizje z ogrodzeniami stanowią jedną z najważniejszych przyczyn śmiertelności głuszca - w zderzeniach zginęło 14 z 67, czyli aż 21% znakowanych ptaków (Moss et al., 2000). Liczne przypadki zabijania się głuszców o siatki odnotowano również w Skandynawii (Bevanger, 1995) i w Niemczech (Klaus and Bergman, 1986). W Polsce kolizje głuszców z ogrodzeniami obserwowano już na początku lat 80-tych XX wieku (Dzięciołowski, 1980). Martwe kuraki znajdowane były również przy grodzonych siatką uprawach w Puszczy Augustowskiej (Zawadzki et al. 1999) oraz w Borach Dolnośląskich i w Sudetach (A. Pałucki inf. ustna). Oznakowanie ogrodzeń upraw leśnych wykonanych z siatki metalowej oraz rozebranie ogrodzeń skutecznie obniży śmiertelność i ułatwi ochronę zagrożonego gatunku, a jednocześnie może w zdecydowany sposób wpłynąć na osiągnięcie zakładanego w projekcie sukcesu w postaci zbudowania stabilnej populacji na terenie Borów Dolnośląskich.