Odwiedza nas 5 gości oraz 0 użytkowników.
Active protection of lowland populations of Capercaillie (Tetrao urogallus) in the Bory Dolnośląskie Forest and Augustowska Primeval Forest
Project objectives:
The project encompasses comprehensive measures for active protection of lowland populations of Capercaillie (Tetrao urogallus) in Bory Dolnośląskie Forest and Augustowska Primeval Forest. In the Bory Dolnośląskie Forest where only few individuals lived in 2008, a pilot program of restitution of this species was initiated in 2009 by releasing 76 individuals from various Polish breeding centres. In the Augustowska Primeval Forest the annual rate of population decline over the most recent 15 years amounted to more than 7%, and the 2011 population number was down to 16 cocks which means that the total number in population fell to ca. 30-40 individuals. The population decline in both areas suppresses genetic variation because of genetic drift and increasing isolation of display grounds and particular individual Capercaillie. In Poland, Capercaillie is a protected species. I is also entered into the Polish Red Book of Animals as ‘critically endangered’ species (CR category), and into the Annex I of the Birds Directive and therefore considered when special areas for bird protection are established under the Natura 2000 network. It is a qualifying species for the Augustowska Primeval Forest PLB200002, and for the Bory Dolnośląskie Forest PLB020005.
A detailed analysis of causes for the decline of Capercaillie in the studied areas has been performed, and the measures planned aim at either elimination or alleviation of the identified threats. The following issues have been considered the most important (1) critically low population number, adverse genetic status, isolation of both populations of Capercaillie – in the Bory Dolnośląskie Forest and the Augustowska Primeval Forest; (2) alteration of living habitat of the species (3) excessive impact of predators, and (4) intensifying anthropogenic impact. All planned activities comply with the provision of the National Plan for the Protection of Capercaillie and the recommendations of the IUCN Re-introduction Group. The overarching objective of the project is to restore vestigial lowland populations of capercaillie in the areas of the Bory Dolnośląskie and the Augustowska Primeval Forest by implementing the following measures:
1.The restoration of Capercaillie populations and preservation of their genetic pools in the Bory Dolnośląskie Forest and the Augustowska Primeval Forest.
In order to restore the Capercaillie population numbers in both areas where the project will be implemented, releasing of total number of 220-285 birds obtained from Polish breeding farms will be conducted. The preferred way of raising these birds will be the ‘born to be free’ method. In accordance with the principles of this method, the chicks are living in natural conditions since their earliest days of life, find food on their own, are free to move about, in co-operation with their mothers they also learn to avoid predators and to display normal social behaviour. When the young are fully fledged and can fly, they are transferred with their mother into the area of planned release, with adult female staying with them till the time of natural dispersion of young birds. Prior to release, the birds will undergo comprehensive veterinary examination, and material for genetic studies will be collected from each individual. The adaptation of released birds will be carried out in special adaptation areas where the Capercaillies will be protected from predators (adaptation aviaries, electric fence), and their food will be supplemented by natural items. Also planned is translocation of 60-80 wild birds from Belarus. The individuals of Tetrao urogallus major subspecies, the offspring from other Polish lowland populations, and from the Belarusian population will be used in the releases. A Capercaillie breeding farm will be established within the area of the Augustowska Primeval Forest.
2.Monitoring capercaillie populations.
The activities planned in the project include telemetric monitoring of ca. 40-50% of Capercaillies released, using VHF and GPS transmitters of ‘back-pack’ type with activity and mortality sensors. The telemetric equipment to be used will have mechanism ensuring that after the power-cell are exhausted, the fastening disintegrates freeing the bird from transmitter. The data obtained from telemetric measurements will allow the determination of (1) the survival rates of the released Capercaillies, and possible reasons of their death; (2) living ranges and habitats preferences of Capercaillies and the seasonal changes in these parameters; (3) the ranges and extents of possible migrations. This will enable to evaluate the effectiveness of the program and correct orientation of protection measures related to the quality of biotopes. The telemetric measurements will also provide data on survival rates and reproductive success of birds bred by different methods and those translocated, and – as a consequence – to evaluate their suitability in the species restitution programs. Feather samples will be collected from all birds released in order to establish their individual genetic profiles. The genetic analysis will be also completed for all Capercaillie feathers found in the study area in order to determine the population numbers of wild-living birds, and whether the birds released had entered reproduction. The monitoring of Capercaillie populations will also be performed by twice repeated cenzuses on courting trees and during displays, and by analysing information from observations charts.
3.Reducing and monitoring the population numbers of mammalian predators.
The projects envisages the reduction of population numbers of predatory mammals (foxes, racoon-dogs, martens, badgers, American minks, and racoons) by shooting and capturing in live-traps. The inventories of burrows and checks of the numbers of occupied burrows will also be performed as well as hunts with the use of hunting dogs. All this will result in reaching the target level of population density of predators at ca. 2 individuals/1000 hectares, recommended for the areas where restitution of small game animals and forest gallinaceous birds is conducted.
4.Improving and monitoring the living habitat of Capercaillies.
The following measures are planned in the project: (1) improving water regime via the construction of small-scale retention projects i.e. gates and small ponds; (2) removing excessive tree undergrowth and forest bottom vegetation in order to restore optimum structure of habitat; (3) improving available food supply and shelter for Capercaillies through mowing of tall, low-production billbery patches; (4) marking fences around timber plantations and removing old fencing in order to limit the mortality among birds colliding with them in flight; (5) covering selected sections of forest roads made of dangerous sharp aggregates by gravel (proper source of gastrolithes) in order to reduce mortality of birds caused by wounds in their digestive tracts; (6) removing neophytic plants and planting bog whortleberry in order to restore natural structure and species composition of the habitat. Monitoring of habitat quality, and socio-economic impact of this project is planned.
5.Reducing anthropogenic impact.
Under this task, gate-type barriers will be installed on forest roads near active display grounds and places where birds are released. Near the barriers, there will be notices displayed, banning entry into the areas of the projects, while on forest roads – the boards demanding particular attention and reduction of speed in order to limit the disturbance to birds and to eliminate their accidental collisions with motor vehicles . Because in the Bory Dolnośląskie, the cycling tourism is the most pursued type of recreation during the season most critical for Capercaillie population (April-September), provisions are made to construct hiking/cycling path with full infrastructure, in order to channel tourist traffic away from Capercaillie sanctuaries.
6.Environmental education and promotion of the project.
For the purpose of raising the level of environmental awareness and developing social acceptance for the protection measures in the program, the following activities are envisaged: (1) seminars marking the inauguration of the project, (2) series of training sessions for various age groups of local residents which should win their support for protection measures, (3) issuing information/promotion-related tables and publications on the biology and ecology of Capercaillie as well as on the project, (4) producing a 20-minute documentary about the species and the project, (5) disseminating the outcomes of the project via presentations at national and international conferences, and (6) creating and maintaining a project website. The project will conclude with an international conference on the protection and restitution of Capercaillie population, with view of its demonstrative character, also by publishing a compendium summing up all results and experience gathered during the implementation of the project.
Czynna ochrona nizinnej populacji głuszca (Tetrao urogallus L.) na terenie Borów Dolnośląskich i Puszczy Augustowskiej
Cele projektu:
Projekt obejmuje kompleksowe działania z zakresu czynnej ochrony nizinnych populacji głuszca (Tetrao urogallus) na terenie Borów Dolnośląskich oraz w Puszczy Augustowskiej. W Borach Dolnośląskich, gdzie w 2008 r. żyło tylko kilka osobników, w 2009 r. rozpoczęto pilotażowy program restytucji gatunku w ramach którego wypuszczono 76 ptaków pochodzących z hodowli krajowych. W Puszczy Augustowskiej w ciągu ostatnich 15 lat tempo spadku liczebności wynosiło ponad 7% rocznie, a liczebność populacji w roku 2011 wynosiła 16 kogutów, czyli łącznie ok. 30-40 osobników. Postępujący na obydwu terenach spadek liczebności wpływa na silne ograniczenie zmienności genetycznej wskutek dryfu genetycznego oraz wzrostu stopnia izolacji tokowisk i poszczególnych stanowisk głuszca. W Polsce głuszec objęty jest ochroną gatunkową. Znajduje się również w „Polskiej czerwonej księdze zwierząt” jako gatunek skrajnie zagrożony (Kategoria CR), oraz w I załączniku Dyrektywy Ptasiej, przez co brany jest pod uwagę przy tworzeniu obszarów specjalnej ochrony ptaków w sieci Natura 2000. Jest gatunkiem kwalifikującym dla Puszczy Augustowskiej PLB200002 oraz dla Borów Dolnośląskich PLB020005.
Wykonano wnikliwą analizę przyczyn regresu głuszca na omawianych terenach, a zaplanowane przedsięwzięcia mają na celu eliminację bądź łagodzenie tych zagrożeń. Za najważniejsze problemy uznano: (1) krytycznie niską liczebność, złą kondycję genetyczną oraz izolację dolnośląskiej i augustowskiej populacji głuszca; (2) przekształcenie środowiska bytowania gatunku (3) nadmierną presję drapieżników, oraz (4) nasilającą się antropopresję. Wszystkie zaplanowane działania zgodne są z Krajowym Planem Ochrony Głuszca, oraz zaleceniami Grupy Specjalistów ds. Reintrodukcji Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN). Celem projektu jest odbudowa szczątkowych, nizinnych populacji głuszca na terenie Borów Dolnośląskich oraz Puszczy Augustowskiej poprzez realizację następujących zadań:
1.Odbudowa populacji i ochrona puli genowej głuszca w Puszczy Augustowskiej oraz Borach Dolnośląskich.
W celu odbudowy liczebności głuszca na obydwu obszarach realizacji projektu przeprowadzone zostaną wsiedlenia łącznie 220-285 ptaków z hodowli krajowych. Preferowanym sposobem odchowu jest metoda „born to be free”. Zgodnie z jej założeniami pisklęta od pierwszych dni życia bytują w warunkach naturalnych samodzielnie zdobywając naturalny pokarm, korzystają z nieograniczonej swobody ruchowej, a współdziałając z matką uczą się unikania drapieżników, a także zachowań socjalnych. Kiedy młode są już w pełni opierzone i lotne przewożone są wraz z matką na teren planowanego wsiedlenia, przy czym dorosła głuszyca pozostaje z nimi aż do rozpoczęcia naturalnej dyspersji młodych. Przed wsiedleniem ptaki poddane zostaną kompleksowym badaniom weterynaryjnym, od wszystkich osobników pobrany zostanie materiał do badań genetycznych. Przystosowanie wypuszczanych ptaków do warunków lokalnych odbywać się będzie na specjalnych powierzchniach adaptacyjnych, gdzie głuszce chronione będą przed presją drapieżników (woliery adaptacyjne, fladry, elektryzator), oraz dokarmiane pokarmem naturalnym. Planuje się również translokować 60-80 dzikich ptaków z Białorusi. Do wsiedleń zostaną użyte osobniki podgatunku Tetrao urogallus major, potomstwo ptaków z krajowych populacji nizinnych oraz z populacji białoruskiej. Na terenie Puszczy Puszczy Augustowskiej zostanie założona hodowla głuszca.
2.Monitoring populacji głuszca
W ramach projektu planuje się monitoring telemetryczny ok. 40-50% wypuszczanych głuszców przy pomocy nadajników radiotelemetrycznych VHF oraz GPS typu „back-pack” posiadających czujniki aktywności oraz śmiertelności. Zaplanowany sprzęt telemetryczny posiadał będzie mechanizm gwarantujący, że po wyczerpaniu baterii, mocowanie rozpada się, uwalniając ptaka od nadajnika. Dane uzyskane w wyniku pomiarów telemetrycznych pozwolą na określenie (1) przeżywalności wsiedlanych głuszców, oraz ewentualnych przyczyn śmiertelności; (2) areałów bytowania i preferencji siedliskowych głuszca oraz sezonowej zmienności tych parametrów; (3) zasięgu i rozmiaru ewentualnych migracji. Pozwoli to na ocenę skuteczności programu, oraz odpowiednie ukierunkowanie działań ochronnych związanych z poprawą jakości biotopu. Pomiary telemetryczne dostarczą też danych o przeżywalności i sukcesie rozrodczym ptaków odchowywanych różnymi metodami oraz translokowanych, a co za tym idzie o ich przydatności do programów restytucji gatunku. Od wszystkich wypuszczanych ptaków pobrane zostaną pióra do oznaczenia indywidualnych profili genetycznych, analizie genetycznej będą również poddane wszystkie znajdowane pióra głuszców, w celu oceny liczby dziko żyjących ptaków oraz ustalenia, czy osobniki wypuszczane w ramach programu przystąpiły do rozrodu. Monitoring populacji głuszca prowadzony będzie także metodą 2-krotnych liczeń na zapadach i tokach, oraz na podstawie informacji z kart obserwacyjnych.
3.Redukcja liczebności ssaków drapieżnych
W ramach projektu planuje sie redukcję liczebności ssaków drapieżnych (lis, jenot, kuna, borsuk, norka amerykańska oraz szop pracz) poprzez odstrzał oraz odłów w pułapki żywołowne. Tusze pozyskanych zwierząt poddawane będą utylizacji. Ponadto przeprowadzona zostanie inwentaryzacja i kontrola zasiedlenia nor, a następnie polowania z wykorzystaniem psów norowców. Skutkowało to będzie uzyskaniem na terenach realizacji projektu docelowego zagęszczenia ssaków drapieżnych wynoszącego ok. 2 osobniki/1000 ha, zalecanego na obszarach restytucji zwierzyny drobnej oraz kuraków leśnych.
4.Poprawa jakości środowiska bytowania głuszca
W ramach projektu planuje się wykonanie następujących działań: (1) poprawa stosunków wodnych poprzez budowę urządzeń małej retencji, tj. zastawek i oczek wodnych; (2) usuwanie nadmiernej ilości podrostu i podszytu w celu odtworzenia optymalnej struktury siedliska; (3) poprawę bazy pokarmowej i osłonowej głuszca poprzez płatowe wykaszanie wysokich, mało produktywnych borówczysk; (4) znakowanie metalowej siatki ogrodzeń upraw leśnych oraz rozbieranie starych ogrodzeń w celu ograniczenia śmiertelności ptaków powodowanych kolizjami; (5) punktowe przykrywanie niebezpiecznej nawierzchni dróg leśnych żwirem (źródło gastrolitów) w celu ograniczenia śmiertelności ptaków powodowanej poranieniem przewodu pokarmowego; (6) usuwanie neofitów oraz nasadzenia borówki bagiennej w celu odtworzenia naturalnej struktury i składu gatunkowego siedliska.
5.Ograniczenie antropopresji
W ramach zadania na drogach leśnych przebiegających w sąsiedztwie czynnych tokowisk i miejsc wsiedleń ptaków planowany jest montaż szlabanów. Przy szlabanach ustawione zostaną tablice informujące o zakazie wstępu na powierzchnię objętą projektem, a na drogach leśnych tablice nakazujące zachowanie szczególnej ostrożności i zmniejszenie prędkości w celu ograniczenia płoszenia ptaków oraz wyeliminowania przypadkowych ich kolizji ptaków z pojazdami mechanicznymi. Ponieważ najczęściej uprawianą formą rekreacji w krytycznym dla populacji okresie (kwiecień-wrzesień) w Borach Dolnośląskich jest turystyka rowerowa, to w celu „skanalizowania” ruchu turystycznego z dala od ostoi głuszca planuje się budowę ścieżki pieszo-rowerowej wraz z infrastrukturą.
6.Edukacja ekologiczna i promocja projektu
W ramach podnoszenia świadomości ekologicznej, budowania społecznej akceptacji dla planowanych w projekcie działań ochronnych, oraz promocji projektu zakłada się realizację następujących zadań: (1) seminaria inaugurujące realizacje projektu, (2) cykl szkoleń dla różnych grup wiekowych i społecznych mających wpływ na realizację zadań ochronnych; (3) wydanie publikacji informacyjno-promocyjnych dotyczących biologii i ekologii głuszca, oraz projektu; (4) produkcję 20-minutowego filmu o gatunku i projekcie, (5) upowszechnianie wyników projektu oraz jego promocję poprzez prezentacje na krajowych i międzynarodowych konferencjach, oraz (6) stworzenie i prowadzenie strony internetowej projektu. Projekt zakończy się międzynarodową konferencją na temat ochrony i restytucji populacji głuszca, oraz ze względu na jego demonstracyjny charakter wydaniem kompendium wiedzy będącego podsumowaniem wyników i doświadczeń uzyskanych w trakcie jego realizacji.